Nếu không may phải dùng đến bình ô xy y tế tại nhà, bạn cần nắm vững cách sử dụng, dù thực tế thiết bị này không quá khó dùng.
Dưới đây là hướng dẫn sử dụng bình ô xy theo Trung tâm kiểm soát bệnh tật TP.HCM.
1/ Chuẩn bị chỗ để bình ô-xy:
- Dọn dẹp phần đầu giường của bệnh nhân để đặt bình ô-xy.
- Đặt bình nơi không bị va chạm, không gian thông thoáng.
- Bình cách xa nguồn nhiệt, nguồn điện (bếp ga, khói thuốc lá….) ít nhất 5 mét.
2/ Kiểm tra bình ô-xy:
- Bình ô-xy xanh.
- Bộ thở khí ô-xy hay còn gọi là bộ đồng hồ và cột chứa bi ô-xy, bình tạo ẩm, gồm: van điều chỉnh lưu lượng, đồng hồ đo áp suất, đo lưu lượng, bộ tạo ẩm.
- Dây ô-xy thở có hoặc không kèm mặt nạ thở.
3/ Cách lắp đặt bình ô-xy:
Bước 1: Nối đồng hồ vào bình ô-xy. Chú ý xoay ren sau đó sau đó dùng mỏ lết siết chặt.
Bước 2: Đổ nước vào bình tạo ẩm.
- Mực nước: Châm khoảng ½ bình
- Dùng nước tinh khiết hoặc nước uống
- Nước không được thấp hơn vạch trên bình (nếu có 2 vạch thì tính vạch dưới)
Bước 3: Lắp dây ô-xy vào bình tạo ẩm
Bước 4: Mở van bình ô-xy bằng cách xoay van bình ngươc5 với chiều kim đồng hồ.
Bước 5: Kiểm tra kim đồng hồ. Kim đồng hồ ở khu vực màu xanh là còn ô-xy, màu vàng là sắp hết ô-xy và màu đỏ là hết ô-xy.
Bước 6: Chỉnh liều lượng ô-xy. Xoay núm vặn ô-xy sao cho viên bi ngang số 2 (nghĩa là thở 2 lít/ phút)
Bước 7: Đeo dây ô-xy thở.
- Đeo cannula mũi hoặc mặt nạ và hít thở đều
- Đeo cannula: Kiểm tra gọng ô-xy xem có bị gãy, nứt. Chú ý chiều cong hướng xuống dưới, sau đó luồn dây qua tai và thắt nút.
- Chú ý liều lượng ô-xy: Với Cannula, khởi đầu ở 2 lít/ phút, tối đa 6 lít/ phút. Với mặt nạ, khởi đầu ở 5 lít/ phút, tối đa 10 lít/ phút.
4/ Thứ tự tắt bình ô-xy:
Bước 1: Đóng chặt van bình: Xoay theo chiều kim đồng hồ.
Bước 2: Đợi đồng hồ ô-xy về mức 0.
Bước 3: Xoay núm xoay về mức 0
Bước 4: Tháo ren
5/ An toàn cháy nổ:
- Khi vận chuyển: Đóng tất cả van và núm vặn. Cố định bình chắc chắn, không kéo lê và vận chuyển nhẹ nhàng.
- Phòng hờ bình chữa cháy và thiết bị báo cháy (nếu có)
- Chân tay, quần áo không dính dầu mỡ, dung dịch chứa cồn (ví dụ nước rửa tay khô…) khi lắp ráp bình ô-xy.
- Van hở (có tiếng xì), không được tự ý sửa.
- Không tự sang chiết khí hay nạp khí lạ vào bình.
- Không chạm làm hư hỏng ren, nơi gắn dây ô-xy làm rò rỉ ô-xy.
- Dấu hiệu thiếu ô-xy:
- Xanh tím môi và đầu ngón tay
- Co kéo vị trí cơ trên vùng cổ và 2 bên sườn
- Chóng mặt
- Mạch trên 100 lần/phút. Đếm liên tục trong 1 phút bằng ngón 2 và 3.
- Khó thở, thở nhanh >24 lần/ phút. Đếm nhịp thở bằng cách đặt tay lên thành bụng đếm sự di động thành bụng khi thở trong 1 phút.
- Đo bằng máy SpO2 (nếu có): chỉ số <94%
- Nguyên tắc chung khi cho bệnh nhân thở ô-xy:
- Tránh làm khô đường thở bằng cách dùng bình tạo ẩm và uống thêm nước.
- Khi thở ô-xy lâu phải duy trì ở liều thấp nhất mà bệnh nhân không khó thở. Không thở ở liều quá cao hoặc tăng liều quá nhanh. Điều chỉnh sau mỗi 15 phút.
